De Reumaverpleegkundige, een brug tussen...
De reumaverpleegkundige, een brug tussen...
De reumaverpleegkundige, een brug tussen…
door Els Brandt, Lore Segers, Ylvi Van Horebeek, Anita Van Menxel & Heidi Van Otten
Stel dat u reuma hebt. En dan heel specifiek reumatoïde artritis. Weet u dan waar u terecht kan met al uw vragen en bekommernissen…? U hoort misschien wel eens praten over een reumaverpleegkundige. Maar wat doet ze precies en wat kan ze voor u betekenen? Wij zochten het uit en kwamen enkele interessante zaken te weten.
ReuWA?!
Reuma is de verzamelnaam van verschillende reumatische ziekten. Reumatoïde artritis komt als ontstekingsreuma in de praktijk het meeste voor. We vroegen ons af waaruit het takenpakket van een reumaverpleegkundige kan bestaan en wat deze voor de patiënt kan betekenen. Hierover konden we in de bestaande literatuur weinig terugvinden. Er is blijkbaar geen invulling van het takenpakket van een reumaverpleegkundige omdat de titel geen erkenning heeft. De Federale overheid is momenteel wel volop aan het sleutelen aan het beroepsprofiel van verpleegkundigen. Wanneer dit rond is, is er hopelijk ook een duidelijk kader waarin gespecialiseerde zorg past en ook correct vergoed kan worden.
Vanuit de European League Against Rheumatism zijn tien aanbevelingen geformuleerd die een vertrekpunt kunnen zijn. Deze tonen aan dat de rol van de reumaverpleegkundige zich op verschillende domeinen kan bevinden. Ze kunnen een rode draad vormen in de werking van de reumaverpleegkundige.
Diverse invullingen met hetzelfde doel
We staken ons licht op bij een aantal reumaverpleegkundigen en een reumatoloog om te polsen hoe het er op de werkvloer concreet aan toe gaat. We ontdekten al snel dat de taakinvulling in de praktijk nogal uiteenlopend kan zijn. In sommige instellingen loopt de samenwerking vlot en zijn de taken heel duidelijk en concreet ingevuld, op andere plaatsen zijn de taken nog erg beperkt en wil de reumaverpleegkundige meer kunnen betekenen voor patiënten. Alle reumaverpleegkundige die we spraken, hebben wel hetzelfde doel: patiënten kwalitatief hoogstaande zorg geven en dit op maat van het individu.
Een aantal patiënten met reumatoïde artritis vertelden ons spontaan op welke manier ze hun ziekte beleven en welke rol de reumaverpleegkundige voor hen zou kunnen spelen. De bevraagde patiënten gaven aan dat ze niet altijd de weg vinden naar de reumaverpleegkundige…
Gedurende heel dit proces bleek dat de noodzaak tot promotie van de reumaverpleegkundige erg hoog is. Vanuit de gesprekken met het werkveld kwam duidelijk naar voor dat er momenteel wel wat beweging en interesse is rond de concrete invulling van het takenpakket van de reumaverpleegkundige.
Visualisatie
Reden te meer om ons te doen besluiten dat we daar iets mee moesten doen! We zochten een kunstzinnig brein en kwamen tot de ontwikkeling van een poster. Hiermee hopen we meer bekendheid te geven aan de reumaverpleegkundige. Daarnaast reiken we een aantal mogelijke thema’s aan waarvoor ze de reumaverpleegkundige kunnen contacteren.
Naast de poster hebben we ook een flyer ontwikkeld in een handig meeneemformaat. Deze flyer gaat dieper in op de verschillende thema’s en geeft er een woordje uitleg bij.
De brug
We hopen dat onze verzamelde informatie een aanzet kan zijn om de taken van de reumaverpleegkundige ook wetenschappelijk verder uit te spitten en deze te erkennen en meer bekendheid te geven. Hopelijk wordt het op die manier duidelijk dat de reumaverpleegkundige een brug kan zijn tussen verschillende aspecten binnen de zorg: een brug tussen de patiënt en informatie, tussen de patiënt en zijn behandelende arts, tussen de patiënt en andere gezondheidsmedewerkers, tussen de patiënt en zijn netwerk, …
Het belangrijkste blijft dat de reumaverpleegkundige een aanspreekpunt is voor diverse onderwerpen. Wanneer patiënten vlot de weg vinden naar een reumaverpleegkundige, die voldoende is opgeleid om de nodige zorg te bieden, is onze doelstelling alvast bereikt!
Literatuurlijst
Academie Sint Antonius. (2018). Opleiding tot reumaverpleegkundige [Brochure]. Gevonden op internet op 15 maart 2013 via: https://www.antoniusziekenhuis.nl/academie/opleiding-tot-reumaverpleegk…
Alaaeddine, N., Okais, J., Ballane, L., & Baddoura, R. M. (2012). Use of complementary and alternative therapy among patients with rheumatoid arthritis and osteoarthritis. Journal of Clinical Nursing, 21(21–22), 3198–3204. doi.org/10.1111/j.1365-2702.2012.04169.x
Bijlsma, J.W.J., Lems, W.F. & Wildervanck-Dekker, C.M.J. (2015). Reumatologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Bos, H.W. & Lems, W.F. (2015). Reumatoïde Artritis. Bijblijven, 31 (5), 324- 335. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. doi: 10.1007/s12414-015-0043-z
Claes, K. (2017). RA Liga. ReumaNu. De rol van de reumaverpleegkundige, online symposium oktober 2017.
Christiaens, T., De Loof, G. & Maloteaux, J.M. (2016). Gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium 2016. Brussel: BCFI.
Cottrell, J., Jonas, M., Bergsten, U., Blaas, E., de la Torre Aboki, J., Howse, C. et al. (2013) The nurse’s role in addressing unmet treatment and management needs of patients with rheumatoid arthritis: Delphi-based recommendations. International Journal of Nursing Knowledge. 24 (2). 66-76. doi/10.1111/j.2047- 3095.2013.01231.x/full
DAS 28. (2017). Gevonden op 7 december 2017 op het internet via: https://www.das-score.nl/das28/en/
EULAR. (2018). Gevonden op 7 februari 2018 op het internet via: https://www.eular.org
Federale overheid. (2017). Functiemodel voor de verpleegkundige zorg van de toekomst. Gevonden op internet: http://overlegorganen.gezondheid.belgie.be/nl/documenten/functiemodel-v…
Hazes, M., de Vroed, A. & Wintjes, H. (2013). Leven met reumatoïde artritis. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Indices, S., Toledano, E., Garcia de Yebenes, J., Gonzalez- Alvaro, J., & Carmona, L. (2017). Rheumatoïde Arthritis: A systematic review. Reumatologia Clinica. Espana: Elsevier. doi: dx.doi.org/10.1016/j.reuma.2017.07.004
Jacobs, J.W.G., Rasker, J.J., van Riel, P.L.C.M., Gribnau, F.W.J. & van de Putte, L.B.A. (1991). Alternatieve behandelingswijze bij reumatische aandoeningen; een literatuuronderzoek. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. 135 (8) 317-322.
Jochems, A.A.F. & Joosten, F.W.M.G. (2009). Coëlho Zakwoordenboek der Geneeskunde. Doetinchem: Elsevier.
Lenaerts, J. & Bries, T. (2013). Betere omkadering reumapatiënt via reumaverpleegkundige. Jessalinea, 12 , 22- 23. Gevonden op 19 februari 2018 op het internet via: https://issuu.com/jessaziekenhuis/docs/jessalinea_nr12/23
Mcfadden, R. & Hollander, J. (2015). Farmacologie. Amsterdam: Pearson Benelux BV.
NVKVV. (s.a.). Wetgeving BBT/BBK. Gevonden op het internet: http://www.nvkvv.be/page?pge=52&ssn=&lng=1
Primdahl, J., Ferreira, R., Garcia-Diaz, S., Ndosi, M., Palmer, D. & van Eijk-Hustings, Y. (2015). Nurse’s role in cardiovascular risk assessment and management in people with inflammatory arthritis: a european perspective. Musculosceletal Care. 14 (3) 133-151. doi/10.1002/msc.1121/full
ReumaNet vzw. (2016). Reumatoïde artritis [Brochure]. Gevonden op het internet: http://www.reumanet.be/sites/default/files/A5_RA_september2016.pdf
ReumaNet vzw. (2016). Biologische medicatie bij reuma [Brochure]. Gevonden op het internet:http://www.reumanet.be/sites/default/files/dossier%20anti-TNF%20versie% 2010-2016.pdf
Reumatoïde Artritis Liga vzw. (s.a.). Gevonden op 15 november 2017 via het internet: http://www.raliga.be/
Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering. (2018). Kinesitherapie en verstrekkingen voor zware aandoeningen (E-lijst): vermindering vragen van het deel dat uw patiënt betaalt. Gevonden op 28 april 2018 via het internet: http://www.riziv.fgov.be/nl/professionals/individuelezorgverleners/kine…
Rijksinstituut voor Volksgezondheid. (2017). Bilthoven. Centrum gezondheid en Maatschappij. Gevonden op 29 december op 2017 via het internet: https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/reumato%C3%AFde-artrit…
van der Heide, H. & van ES, N. (2015). Reumatologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
van der Meijden, S., & Jüngen. IJ. D. (2015). Ziektebeelden en symptomen: zorg voor de chronische zieke. BijZijn XL, 8 (30). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
van Eijk-Hustings, Y., van Tubergen, A., Boström, C., Braychenko, E., Buss, B. & Felix, J. (2012) EULAR recommendations for the role of the nurse in the management of chronic inflammatory arthritis. Annals of the Rheumatic Diseases, 71, 13-19. doi:10.1136/annrheumdis-2011-200185
Vlaamse Reumaliga vzw. (2015). Gevonden op 15 november 2017 via het internet: http://www.reumaliga.be/vrlstart.html