Wereldgeschiedenis in het Onderwijs. Kwantitiatief en Comparatief onderzoek naar de niet-westerse dimensie in schoolboeken voor het vak Geschiedenis 1975-2006

Geschiedenisonderwijs kan gezien worden als het fundament van het historisch bewustzijn in de samenleving. Het schoolboek vormt hierbij een cruciaal middel en tegelijkertijd een rijke bron voor onderzoeken naar historische cultuur en beeldvorming. Sinds de economische groei van de  jaren zestig en de globale oliecrisis van de jaren zeventig is niet alleen in toenemende mate de onderlinge verbondenheid van de wereld in cultureel, economisch en politiek opzicht waargenomen, maar is ook de interdisciplinaire en wetenschappelijke interesse in wereldgeschiedenis toegenomen. Om inzicht te krijgen in de mate van en de manier waarop het wereldhistorisch perspectief ruimte krijgt in het Nederlandse geschiedenisonderwijs is een zeer uitgebreide kwantitatieve meting gedaan, zijn een aantal specifieke casestudies kwalitatief en comparatief bekeken en is de inhoud en structuur van de resultaten opgemaakt .

Door de ontdekking van een algemeen tendens vanaf het einde van de jaren tachtig tot vernauwing, verarming en veralgemenisering van het niet-westerse inhoud is het mogelijk te concluderen dat met name de vaststelling en canonisering van eurocentristische chronologieën hiertoe geleid hebben. Simpelweg gaat het hier om het blijven hanteren van kaders als “de oudheid”, “de middeleeuwen” of “de wereldoorlogen”. Deze zorgen voor een verdraaiing en vertroebeling van een niet-westerse ervaring. Ook heeft het traditionele verhaal grote moeite met ‘diepere’ strcuturele geschiedenis over bijvoorbeeld de interactie tussen mens en natuur, of tussen stedelingen en nomaden. De voornaamste vraag is nu of het geen tijd is voor een handboek wereldgeschiedenis die op basis van holistische macrohistorische categorieën en fascinerende microhistorische verhalen van overal en nergens de Nederlandse leerling toch een groter wereldhistorisch perspectief kan onderwijzen.