Kunst als hefboom voor herinneringseducatie - Oorlog in een speelgoedkoffer

Oorlog in een speelgoedkoffer

“To prevent things like this from happening. To make people think twice before resorting to violence to resolve issues.” (Historic Royal Palaces, 2014)

De Groote Oorlog is geen onbekend begrip in de basisschool. Elk schooljaar komt wel een aspect uit dit thema aan bod. Zeker nu, met de herdenking van honderd jaar Eerste Wereldoorlog, worden heel wat leerlingen in dit thema ondergedompeld. Zeer vaak worden de leerlingen met grote historische feiten, diverse data en belangrijke personen uit deze oorlog geconfronteerd. Voor het ene kind vormen de lessen over de Groote Oorlog het hoogtepunt van het schooljaar, anderen ondergaan dit thema als een echte kwelling. Aangezien dit onderwerp een doordachte aanpak van de leerkracht vergt, is het niet altijd even evident om innovatief te werken. Waarom zou je de Groote Oorlog altijd vanuit de historische feiten moeten bekijken?

Kunst als hefboom voor herinneringseducatie

Wij, Sandrine Meulebrouck, Lotte Polet en Maike Vandendriessche, dienden als laatstejaarsstudenten Bachelor Lager Onderwijs aan VIVES Campus Tielt een bachelorproef te schrijven. Met onze scriptie zochten we een passende manier om het verhaal van de Groote Oorlog via een andere invalshoek voor kinderen uit het tweede leerjaar toegankelijk te maken. Dit deden wij onder het thema ‘Kunst als hefboom voor herinneringseducatie’. Deze thematiek speelt in op de actuele herdenking van honderd jaar Eerste Wereldoorlog, dit zowel in de samenleving als in basisscholen.

Om dit onderwerp voor jonge kinderen toegankelijk te maken, worden diverse kunstdisciplines ingezet. Kunstenaars tonen in hun werken immers hoe een mens zich gedraagt, wat een mens ervaart en voelt bij conflicten. Via muzische werkvormen krijgen de kinderen vervolgens de kans om hun ervaringen en gevoelens bij het thema te uiten.

De Groote Oorlog door kinderogen

Gedurende twee weken werden de leerlingen van het tweede leerjaar uit de Heilig Hartschool uit Tielt op avontuur naar 1914-1918 meegenomen. Daar leerden ze Marie kennen, een meisje uit de Groote Oorlog. Zij vertelt haar verhaal van de oorlog met behulp van fotografie en met diverse voorwerpen uit haar koffer.

Doorheen het project focusten we ons op het inzicht ‘oorlog en spel’. Vragen zoals ‘Is oorlog een spelletje?’, ‘Mag je oorlogje spelen?’ en ‘Waar trek je de grens bij oorlogje spelen?’ stonden centraal. Via speelse activiteiten ontwikkelden de leerlingen een genuanceerde mening over ‘oorlog en spel’. Bij de aanvang van het project waren er immers enkele leerlingen die oorlogje spelen leuk vonden en er bijgevolg mee lachten. Door de diverse activiteiten en de inzet van soms confronterende foto’s, waarop kinderen die de oorlog naspelen in 1914-1918 stonden afgebeeld, werden deze eerste meningen bijgestuurd. Op het einde van het project had iedere leerling een eigen genuanceerde mening over ‘oorlog en spel’ ontwikkeld.