Ouderen aan het woord. Een onderzoek naar inkomen en eenzaamheid bij ouderen in Gent

Sarah
Van den Bogaert

Als Oma Opa verliest

Mensen worden steeds ouder. Dit stelt ons in staat om meer te doen met ons leven.
We hebben, in vergelijking met vroeger, meer tijd en middelen om onze dromen te verwezenlijken. Maar op een bepaald moment wil dit ook zeggen dat we geconfronteerd worden met eenzaamheid, een lager inkomen, het verliezen van onze levenspartner. Hoe ervaren ouderen dit? Hoe gaan ze met eenzaamheid om? We proberen onze ouderen alle verzorging te geven die we kunnen, maar denken eveneens vaak dat op pensioen gaan leidt tot een luilekker leventje zonder problemen. Toch kampen ook 65plussers met bepaalde problemen en moeten ze leren omgaan met nieuwe situaties.
Ook zij proberen, ongeacht de situatie waarin ze leven, gelukkig te zijn en van hun leven te genieten.

Om meer te weten te komen over hoe bejaarden omgaan met eenzaamheid en inkomen, werden in het kader van deze scriptie een aantal 65plussers uit Gent geïnterviewd. Deze bejaarden werden bevraagd over hun leven zonder partner, over eenzaamheid, hun visie op inkomen en geldzaken, over de contacten die ze hebben met vrienden en familie en over de activiteiten die ze uitvoeren in hun vrije tijd. De bejaarden konden hun verhaal vertellen en hun eigen visie geven op deze thema’s. In deze scriptie werd geprobeerd om een zo duidelijk mogelijk beeld te schetsen van de visie die deze bejaarden hadden en dit te koppelen aan reeds bestaand wetenschappelijk onderzoek.

Het merendeel van de bevraagde ouderen gaf aan zich af en toe wel eens eenzaam te voelen.
Vooral de dood van hun partner is een ingrijpende gebeurtenis. Dit zorgt voor een nieuwe situatie waar ouderen mee moeten leren leven. Ze moeten leren alleen te zijn. Ineens zitten ze alleen aan tafel en is er niemand meer waar ze tegen kunnen praten. Ze moeten hun leven terug opbouwen en op zoek naar nieuwe sociale contacten. Dit gebeurt op verschillende manieren. Eén persoon ging zelfs speciaal op zaterdag naar de supermarkt om op die manier tussen de mensen te zijn.

 “Ja ja de nabijheid van ne groep mensen en eventueel 'pardon' en 'god ja ik heb ja nee', ge spreekt dan die verkoopster aan en zo ontvluchtte de eenzaamheid voor bij de mensen alleen maar ge moet niets kopen. Er zijn mogelijkheden daarvoor ge moet niets kopen maar ge loopt in een magazijn en euh automatisch spreekt, ge zoekt het contact met andere mensen.” (Emma, 85 jaar)

De ouderen in het onderzoek die beter met deze nieuwe situatie konden omgaan en actief op zoek gingen naar sociale contacten, voelden zich vaak ook minder eenzaam. Sociale contacten waren volgens hen een belangrijk middel om met eenzaamheid om te gaan of eenzaamheid tegen te gaan. Meestal vonden deze sociale contacten plaats via activiteiten die georganiseerd werden door organisaties zoals OKRA, Lokale Dienstencentra of andere ouderenverenigingen. Mijn scriptie stipt zo nogmaals het belang van sociale contacten en van ouderenverengingen aan. Deze organisaties moeten mensen niet enkel fysisch en materieel kunnen ondersteunen, maar ook op sociaal en emotioneel vlak. Want als Oma Opa verliest, heeft ze anderen nodig om dit te verwerken.

Download scriptie (402.53 KB)
Universiteit of Hogeschool
Universiteit Gent
Thesis jaar
2012